ÇORUM DELİCE VADİSİ ARKEOLOJİ, JEOARKEOLOJİ VE TARİH ÖNCESİ MADENCİLİK YÜZEY ARAŞTIRMASI 2016 İLK SONUÇLARI

Özet: Bu makale, Delice Vadisi'nin Sungurlu ve İskilip arasında kalan kısmında, ağırlıklı olarak Tunç Çağı yerleşme sistemlerini anlamaya yönelik olarak gerçekleştirilen yüzey araştırmasının ilk dönem sonuçlarını içerir. Arkeolojik olarak belirli bir bölgeye odaklansa da, burada yaşayan toplulukların barındığı doğal çevre koşullarının zaman içinde değişimi ve hammadde kullanımı konularını daha bütüncül olarak ele almak için Delice Vadisi'nin jeolojik ve paleoiklimsel özellikleri havza genelinde incelenmiştir. Bölgedeki ilk dönem çalışmalarımız Delice Vadisi'nin uzun ve karmaşık bir jeolojik ve jeomorfolojik geçmişe sahip olduğunu ortaya koymuştur. Bölge için uygulanan paleoiklim modellemesinde yıllık ortalama yağış ve sıcaklık değerlerinin toplulukları tehdit edecek ölçüde keskin değişimler göstermediği görülmüştür. Uygulanan CBS analizleri sonucunda yerleşmelerin Delice Vadisi'nin ortasında, göreceli olarak dar bir alana sıkıştığı ancak buna rağmen belirli yüzey tercihlerine odaklandıkları görülmüştür. Bu tercihlerin ekonomik, sosyal, politik ve çevresel arka planı daha detaylı araştırmayı gerektirmektedir. Yine CBS analizleri sonucunda yerleşme faaliyetinin yoğun olduğu arkeolojik dönemlerde havzanın giriş çıkışlarının kontrol altında tutulduğu ortaya konulmuştur.

DELİCE VALLEY (ÇORUM) ARCHAEOLOGICAL, GEOARCHAEOLOGICAL AND PREHISTORIC MINING SURVEY 2016 SEASON Abstract: This article presents the results of the first season of research that focuses mainly on the Bronze Age settlement systems in the portion of Delice Valley between Sungurlu and Iskilip. Even though the archaeology segment of this research focused on a portion of the basin, a holistic approach has been adapted and the whole Delice valley has been analyzed in terms of long-term changes in paleoenvironmental conditions and the use of raw materials through geological research and paleoclimate modeling. The results of paleoclimate modeling indicate that the average annual precipitation and temperature values did not drop in a pattern that would threaten the survival of societies in the Basin. Based on the results of GIS-based analyses, it is proposed that the archaeological settlements tended to remain at the center of the Basin rather than spreading out but nevertheless targeted certain landforms. Further research is warranted in order to build a framework that would explain such preferences from economic, social, political and environmental perspectives. Analyses also revealed that at times of intensified settlement activity, the entrance and exit routes of Delice Valley were kept under visual control.

Keywords
Paleoclimate • Landscape • Settlement Patterns • Geoarchaeology • GIS